Wywłaszczenie nieruchomości - jakie są jego podstawy?

Przeczytaj artykuł i dowiedz się, jakie działania możesz podjąć, gdy wysokość odszkodowania została ustalona niezgodnie z przepisami.

Kiedy może dojść do wywłaszczenia?

Zgodnie z polskim prawem, przymusowe pozbawienie praw do nieruchomości (czyli wywłaszczenie nieruchomości) dozwolone jest jedynie w przypadkach służących celom publicznym. Ustawa o gospodarce nieruchomościami wskazuje wiele takich celów, w tym:

• budowę nowych dróg;

• rozwój infrastruktury kolejowej;

• rozbudowę portów lotniczych;

• przeprowadzanie sieci energetycznych;

• budowę zapór przeciwpowodziowych;

• budowę obiektów sportowych i oświatowych.

Różne tzw. ustawy specjalne także określają przedsięwzięcia, dla których można dokonać wywłaszczeń. Zostały one uchwalone w celu usprawnienia procesu przejmowania mienia. Zawarte w nich procedury są znacznie mniej skomplikowane niż te przeprowadzane na podstawie Ustawy o gospodarce nieruchomościami.

Odszkodowanie za wywłaszczenie nieruchomości

Osoba, której nieruchomość została wywłaszczona, ma prawo do odszkodowania, które według przepisów musi być słuszne. Wysokość tego odszkodowania ustalana jest przez właściwy organ, który opiera się na wycenie dokonanej przez rzeczoznawcę majątkowego. Metody określania wartości nieruchomości bazują na przepisach i standardach branżowych, a rezultat wyceny przedstawiany jest w formie pisemnego operatu szacunkowego.

Odwołanie od decyzji o wysokości odszkodowania

Strona może złożyć odwołanie od decyzji dotyczącej wywłaszczenia. Zwykle jednak nie przynosi to oczekiwanego rezultatu, gdyż przedsięwzięcia celu publicznego są planowane z wyprzedzeniem i w konsultacji z wieloma organami. W efekcie rzadko dochodzi do poważnego naruszenia prawa. Częściej kończą się powodzeniem odwołania od decyzji ustalających wysokość odszkodowania. Błędy w operatach szacunkowych, nierzadko przygotowywanych w pośpiechu i jednocześnie dla wielu działek, mogą wpływać na zaniżenie wartości nieruchomości. W przypadku, gdy decyzja o odszkodowaniu została wydana niezgodnie z prawem, poszkodowany może podjąć skuteczne kroki w celu zwiększenia wysokości odszkodowania.

Wywłaszczenie nieruchomości – zakończenie

Złożoność problematyki wywłaszczeń wynika m.in. z różnorodności przepisów oraz specjalistycznej metodologii wyceny nieruchomości. W przypadku wątpliwości dotyczących słuszności ustalonego odszkodowania, zaleca się skorzystanie z usług doświadczonego prawnika, który oceni szanse na uzyskanie wyższej kwoty i pomoże odwołać się od niezadowalającej decyzji. Specjalista doradzi też, gdy decyzja o odszkodowaniu nie zostaje wydana w określonym ustawowo czasie. Nagminnym problemem w przypadku wywłaszczeń jest bowiem przewlekłość postępowania administracyjnego lub nawet tzw. bezczynność organu.