Światowy Dzień Walki z AIDS został ustanowiony przez Światową Organizację Zdrowia w 1988 r. Obchody tego dnia mają na celu zarówno poszerzanie świadomości w zakresie problematyki HIV i AIDS, jak również uwrażliwianie na problemy ludzi zarażonych, chorych i solidaryzowanie się z nimi.

Przesłaniem tegorocznej kampanii jest „Powszechny dostęp i prawa człowieka”.

W związku z powyższym warto zapoznać się bądź przypomnieć sobie najważniejsze informacje z zakresu tej tematyki, które mogą być przydatne w życiu codziennym.

Terminologia:

HIV to skrót angielskiej nazwy human immunodeficiecny virus, co oznacza ludzki wirus upośledzenia odporności.

Z zakażeniem HIV można żyć wiele lat, a obecnie czas życia z tym wirusem jest wydłużany dzięki nowym lekom antyretrowirusowym, które są dostępne także w Polsce.

AIDS natomiast to skrót od acquired immunodeficiency syndrome, co oznacza zespół nabytego upośledzenia odporności. AIDS stanowi konsekwencję trwającego zwykle wiele lat zakażenia HIV i jest to zespół objawów spowodowanych tym wirusem, świadczący o zniszczeniu układu immunologicznego.

Krajowe Centrum ds. AIDS podaje, że od wykrycia w Polsce pierwszego przypadku zakażenia, które zanotowano w 1985 r., do 30 kwietnia 2009 r. zarejestrowano 12.268 zakażeń obywateli polskich, w tym:

5.490 osób zakażonych w wyniku używania narkotyków drogą dożylną,

2.246 osób, które zachorowały na AIDS,

1.004 zgonów w wyniku AIDS.

Biuletyn Krajowego Centrum ds. AIDS „KONTRA” Nr 3 (41) / 2009

Początkowo doniesienia o zakażeniach nowym wirusem tyczyły się wyłącznie mężczyzn homoseksualnych. Obecnie wiadomo, że na zakażenie wirusem jesteśmy narażeni wszyscy, jednak przede wszystkim osoby o ryzykownych zachowaniach.

Istnieją 3 drogi przenoszenia zakażenia HIV:
1. poprzez krew (kontakt z krwią nosiciela poprzez uszkodzony naskórek, transfuzję krwi, zażywanie narkotyków drogą dożylną),
2. poprzez kontakty seksualne,
3. z zakażonej matki na dziecko.

Bardzo ważna jest profilaktyka oraz przestrzeganie podstawowych zasad w celu uniknięcia zakażeniu wirusem HIV:

• używaj tylko własnych przyborów kosmetycznych,

• przekłuwaj uszy, wykonuj zabiegi kosmetyczne i tatuaż tylko w specjalistycznych gabinetach,

• używaj jednorazowych, sterylnych igieł i strzykawek,

• unikaj narkotyków i uważaj, żeby ktoś Ci ich nie podał,

• bądź wierny partnerowi i wymagaj wierności od partnera,

• unikaj przygodnych kontaktów seksualnych,

• unikaj kontaktów seksualnych pod wpływem substancji zmieniających świadomość,

• pamiętaj, że prezerwatywa zmniejsza ryzyko zakażenia HIV,

• jeśli zachowałeś się ryzykownie – zrób test na HIV.

Osoby podejmujące ryzykowne zachowania powinny pamiętać, że na terenie naszego kraju istnieje wiele placówek w których anonimowo, w bezpiecznej atmosferze oraz pod specjalistyczną i kompetentną opieką można wykonać testy w kierunku obecności przeciwciał anty-HIV.

Bardzo ważny problem stanowią kobiety, które zachodzą w ciążę, nie zdając sobie sprawy, że są zakażone wirusem HIV, w związku z czym często dochodzi do zakażenia dziecka. Tymczasem w obecnych czasach postęp w medycynie, przyjmowanie odpowiednich leków i specjalna opieka nad zakażoną matką w czasie ciąży i w trakcie porodu pozwala zredukować do poniżej 1% ryzyko zakażenia dziecka.

Kiedy natomiast matka nie wie, że jest seropozytywna, ryzyko zakażenia wynosi nawet 30%.

Od momentu wykrycia wirusa powstało również wiele mitów na temat dróg jego zakażenia.

HIV nie można się zakazić:
- mieszkając pod jednym dachem z osobą zakażoną HIV,
- poprzez używanie wspólnych talerzy, szklanek, sztućców,
- korzystając z tej samej łazienki lub toalety (ważne, by każdy lokator miał własną szczoteczkę do zębów i maszynkę do golenia, ale to nie jest już dzisiaj żadnym problemem),
- poprzez ślinę, łzy, mocz, a także pot,
- podczas wspólnego pobytu w kinie, teatrze, na basenie,
- poprzez ukąszenia owadów; komary nie przenoszą HIV, co wykazano w badaniach samych komarów i innych owadów ssących krew, a także w badaniach epidemiologicznych, prowadzonych w rejonach o dużej częstości zakażeń HIV, ciepłych i wilgotnych, w których komary występują przez cały rok.

oprac. dr n. med. Dorota Rogowska-Szadkowska

Całodobowy Telefon Zaufania AIDS

(+22) 692 82 26

Lekarze specjaliści dyżurują:

we wtorki i czwartki w godz. 17:00–19:00

AIDS – Zielona Linia

(+22) 621 33 67

poniedziałki, środy w godz. 13:00–18:00

wtorki, czwartki i piątki w godz. 10:00–16:00

Ośrodek Informacji o HIV/AIDS

(+22) 331 77 66

[email protected]

Poradnia Internetowa HIV i AIDS

www.aids.gov.pl

Ewa GG: 8442779

Adam GG: 12452394

w środy godz. 20:00–22:30

Grupa Edukatorów Seksualnych „Ponton”

www.ponton.org.pl

www.bezpytan.pl

„Fakty na temat HIV i AIDS dla pielęgniarek i położnych”

(dla wszystkich osób narażonych w pracy na ekspozycję na krew polecam rozdział „Miejsce pracy i podstawowe środki ostrożności związane z narażeniem na zakażenie wirusem HIV”)

www.aids.gov.pl/files/publikacje/segregator_gotowy.pdf

Informacje zaczerpnięto ze strony Krajowego Centrum ds. AIDS

www.aids.gov.pl