Kodeks pracy gwarantuje zatrudnionemu różne przywileje. Możesz np. korzystać z płatnego urlopu czy zwolnienia chorobowego. Przeglądając oferty pracy, warto zwracać uwagę na to, jaką umowę proponuje potencjalny pracodawca. Stosunek pracy jest najstabilniejszą formą zatrudnienia.

1. Wynagrodzenie na odpowiednim poziomie

Każdej osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę przysługuje płaca minimalna. Pensja, jaką otrzymuje pracownik, nie może być niższa niż kwota zatwierdzana przez rząd. Zgodnie z przepisami prawa pracy (Kodeks pracy, dział III: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19740240141) wysokość wynagrodzenia powinna być adekwatna do ilości, jakości i charakteru pracy, a także do kwalifikacji niezbędnych do jej wykonywania. Osobie zatrudnionej na podstawie umowy o pracę przysługują również dodatki, np.: za pracę w porze nocnej lub w niedzielę i święta, za nadgodziny itd.

2. Wykonywanie tylko tych obowiązków, które wynikają z umowy

Pracodawca nie może zażądać od sekretarki, by odebrała jego dzieci ze szkoły i w drodze powrotnej kupiła prezent dla jego żony. Zatrudniona ma prawo odmówić wykonania takich poleceń, ponieważ jej praca polega na prowadzeniu sekretariatu.

3. Przerwy

Po przepracowaniu co najmniej 6 godzin pracownik ma prawo do 15-minutowej płatnej przerwy. Regularne przerwy przysługują również osobom wykonującym swoje obowiązki na stanowiskach wyposażonych w monitory ekranowe.

4. Prawo do urlopu

Pracownik ma prawo do corocznego, nieprzerwanego urlopu wypoczynkowego w wymiarze 20 lub 26 dni. Za czas urlopu przysługuje mu pensja, jaką otrzymałby, gdyby wykonywał swoje obowiązki. Zasady obliczania wysokości wynagrodzenia urlopowego zostały wskazane w tzw. rozporządzeniu urlopowym: http://isap.sejm.gov.pl/DetailsServlet?id=WDU19970020014. Zgodnie z art. 152-174 Kodeksu pracy osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę mogą korzystać także z urlopu macierzyńskiego, wychowawczego, na żądanie itd.

5. Płatne zwolnienie chorobowe

Każda osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę obowiązkowo opłaca składkę na ubezpieczenie chorobowe. Jej wysokość to 2,45% pensji brutto. Świadczenia z ubezpieczenia chorobowego to m.in. zasiłek chorobowy, rehabilitacyjny, macierzyński itd. Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie internetowej Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej: https://www.mpips.gov.pl/ubezpieczenia-spoleczne/ubezpieczenie-w-razie-choroby-i-macierzynstwa/rodzaje-swiadczen-wyplacanych-z-ubezpieczenia-chorobowego/.

6. Okres wypowiedzenia

Zwalniając pracownika, zatrudniający musi uwzględnić dwutygodniowy, miesięczny lub trzymiesięczny okres wypowiedzenia. W tym czasie zatrudniony może skorzystać z dwóch lub trzech płatnych dni wolnych na poszukiwanie pracy. Praca w trakcie okresu wypowiedzenia wiąże się z pobieraniem normalnego wynagrodzenia. Pracownikowi przysługują również dodatki i inne składniki płacy.

W przypadku łamania praw pracowniczych przez pracodawcę zatrudniony może odwołać się do sądu pracy lub organów kontrolujących, takich jak np. Państwowa Inspekcja Pracy.