Młodzi Polacy zdecydowali, że Młodzieżowym Słowem Roku 2022 zostało słowo „essa”, na które głos oddało 24 tysiące osób.

Co oznacza? Coś, co przychodzi łatwo, stan wyluzowania (mieć essę). Często występuje jako okrzyk radości lub triumfu. „Essą” można się też pozdrawiać, witać lub żegnać.

- Zwycięskie słowo jest na tyle pojemne, że obwieści każdy stan – począwszy od ekstatycznego okrzyku radości z (łatwego) zwycięstwa w grze komputerowej, uzyskania wysokiej oceny w szkole, szalonej akcji, nieoczekiwanego fartu, spotkania z dobrymi znajomymi, aż po zasygnalizowanie „nieznośnej lekkości bytu” - mówi Anna Wileczek, przewodnicząca jury. - W każdym razie słowo to jest sygnałem czasu uwolnionego z kieratu codziennych żmudnych powinności, ale też wystarczającym usprawiedliwieniem dla robienia rzeczy niezwykłych, ekstremalnych albo po prostu zakazanych.

Członkowie kapituły przyznali także jedną nagrodę (od siebie) dla słowa wyróżniającego się pod względem językowym – to „odklejka”. Według komisji jest oryginalne, pomysłowe, trafnie opisujące jakieś zjawisko, a oznacza stan oderwania od rzeczywistości lub osobę, która nie rozumie, co się dzieje, jest nieobecna myślami, nie zachowuje się odpowiednio.

- Połączenie od- ze znaczeniem „kleić” dodatkowo podkreśla, że porzucamy stan trzymający nas mocno przy ziemi, tzn. że naturalne jest „przyklejenie” do rzeczywistości - dodaje Marek Łaziński z jury. - Pewnie nie wszyscy i nie zawsze chcemy być przyklejeni do ziemi, dlatego odklejka podkreśla też, że jesteśmy pod wrażeniem tej nietypowości, nie zawsze oceniamy ją negatywnie.

A oto mały słowniczek młodzieżowych słów roku 2022:

baza – wyraz aprobaty dla kogoś/czegoś;

rel – mam tak samo;

betoniarz – odnosi się najprawdopodobniej do profesji, może kojarzyć się także z osobą otyłą;

cringe – żenada, wstyd;

gigachad – osoba idealna, wzbudzająca podziw;

kto pytał? – pytanie wyrażające brak zainteresowania treścią komunikatu;

łymyn – żartobliwe określenie kobiet zachowujących się nieracjonalnie;

naura – przekształcenie wyrażenia „na razie”;

NPC – osoba, która zachowuje się i ubiera jak inni, ale też mechanicznie, jak postać z gry;

onuca – sprzymierzeniec Rosji w wojnie z Ukrainą, osoba, która usprawiedliwia działania agresora;

pokemon – osoba wyróżniająca się ekstrawaganckim wyglądem;

robi wrażenie – ironiczny sposób na wyrażenie zdumienia lub podziwu;

siedemnaście (hehe 17) – żartobliwa, przekorna riposta na pytanie o wiek;

sigma (sigma male) – mężczyzna silny, niezależny i nieafiszujący się swoimi sukcesami;

slay – używane, gdy coś nam się podoba lub jesteśmy z czegoś zadowoleni;

sus – podejrzany;

twoja stara/twój stary – dezaprobująca riposta na pytanie „kto?”;

UwU – emotikon oznaczający coś słodkiego, uroczego.

W 2021 roku zwyciężyło słowo „śpiulkolot”, oznaczające miejsce do spania (np. łóżko). Drugie miejsce zajęło słowo „naura”, czyli skrót od „na razie”. Podium zamknęło „twoja stara”. Jak tłumaczy PWN, to sformułowanie używane jest jako „dezaprobująca odpowiedź na pytanie: kto? lub na dowolną inną wypowiedź”. Jury wybrało również najciekawsze słowo, a jest nim „mrozi”. Co oznacza? To reakcja na coś żenującego. Wyróżnionym słowem zostało „odciszyć” (się) - nawiązujące do lekcji zdalnych i ponownego włączenia mikrofonu po jego wyciszeniu.