Od 1 marca ZUS będzie waloryzował świadczenia emerytom i rencistom. Jak będzie wyglądała waloryzacja świadczeń w tym roku?

- Waloryzacja będzie w tym roku wyższa niż dotychczas, będzie to waloryzacja procentowo-kwotowa. Wskaźnik waloryzacji wynosi 114,8 proc., jednak podwyższenie świadczenia nie może być niższe niż 250 zł w przypadku osób pobierających emerytury, renty rodzinne i renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy. W przypadku renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy, gwarantowana kwota podwyższenia świadczenia będzie wynosiła 187,50 zł, a w przypadku emerytury częściowej 125 zł.

Czy osoby, które złożyły wniosek o emeryturę w lutym, będą miały także podwyższoną emeryturę o marcową waloryzację?

- To zależy od tego, czy w lutym spełniły warunki do otrzymania świadczenia. Weźmy np. pod uwagę taką sytuację, że w lutym ubezpieczony składa wniosek o emeryturę, ale wiek emerytalny kończy 1 marca lub później. W takiej sytuacji nie możemy mówić o tym, by na ostatni dzień lutego były spełnione warunki do emerytury i mogło zostać przyznane świadczenie jeszcze przed waloryzacją, która rozpoczyna się 1 marca. W tym przypadku nie będzie można zwaloryzować świadczenia. Jeśli jednak w lutym były spełnione warunki do przyznania świadczenia i wniosek także został złożony w tym miesiącu, a ZUS nie wyda decyzji przyznającej świadczenie do końca lutego, to w takiej sytuacji jak najbardziej świadczenie będzie przyznane na dzień spełnienia warunku, czyli w miesiącu lutym, a jak wiemy, waloryzacji podlegają świadczenia, do których prawo powstało najpóźniej w dniu 28 lutego i wypłata przysługiwała za okres przed 1 marca.

Waloryzacja ma być w tym roku kwotowo-procentowa. Komu ZUS zwaloryzuje świadczenie procentowo, a komu kwotowo?

- Emeryci, u których po pomnożeniu kwoty świadczenia przysługującego na dzień 28 lutego wskaźnikiem waloryzacji 114,8 proc. kwota świadczenia będzie wyższa niż 250 zł będą mieli przeprowadzoną waloryzację procentową. Natomiast osoby, których wysokość świadczenia w wyniku działania wskaźnika waloryzacyjnego będzie niższa niż gwarantowana kwota podwyższenia świadczenia, przeprowadzone będą miały waloryzację kwotową. Jedynym wyjątkiem od tej zasady będą osoby, które nie mają podwyższonej emerytury do minimalnej wysokości świadczenia na skutek braku udokumentowania odpowiednio długiego okresu ubezpieczeniowego. Mówimy tu o osobach, których emerytury po wyliczeniu ich wysokości nie mogą być podniesione do kwoty najniższego świadczenia, z uwagi na to, że ich okresy składkowe i nieskładkowe, są krótsze niż 20 lat u kobiet i 25 lat u mężczyzn. W tym przypadku, zgodnie z przepisami zastosowana zostanie waloryzacja procentowa, mimo iż kwota podwyższenia świadczenia będzie niższa niż gwarantowana kwota podwyższenia, czyli 250 zł brutto.

Mówiąc o gwarantowanych wzrostach świadczeń, powiedzmy zatem, ile będzie od marca wynosiła kwota najniższej emerytury i renty?

- Od 1 marca 2023 r.  najniższa gwarantowana kwota emerytury wyniesie 1.588,44 zł brutto, tyle wyniesie również minimalna renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta rodzinna i renta socjalna. Natomiast minimalna renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy od marca będzie wynosiła 1.191,33 zł brutto, a świadczenie przedemerytalne 1.600,70 zł brutto. Podwyżką objęte będą również dodatki i świadczenia pieniężne. Najpopularniejszy z nich - dodatek pielęgnacyjny wyniesie 294,39 zł.

A co z trzynastą emeryturą? W jakiej będzie wysokości i kiedy będzie wypłacana przez ZUS?

- W tym roku to kwota 1.588,44 brutto. Tzw. trzynastkę świadczeniobiorcy dostaną pod warunkiem, że mają prawo do wypłaty świadczeń na 31 marca br. ZUS wypłaci „trzynastki” razem ze świadczeniami przysługującymi za kwiecień. To znaczy, że emeryci i renciści otrzymają jeden przekaz lub przelew, który będzie sumą ich comiesięcznego świadczenia i dodatkowego świadczenia rocznego, czyli tzw. trzynastki.